De grootste township van Johannesburg is Soweto (South Western Township). Soweto ligt ten zuiden van de miljoenenstad Johannesburg. De township is een levendige mix van oude krottenwijken, nieuwe gerenoveerde straten met muziek en restaurants en Afrikaans straatleven. De township is het belangrijkste symbool van de Zuid-Afrikaanse apartheidsgeschiedenis. Als u door Soweto loopt of met de auto rijdt, komt u deze geschiedenis vanzelf tegen. Het moderne leven in het nieuwe democratische Zuid-Afrika is in de nieuwe straten zichtbaar. De nieuwe zwarte elite heeft hier trendy restaurants geopend en de sfeer is levendig en gezellig. In deze straten zijn ook de nieuwe guesthouses te vinden. In Soweto woont de hoogste concentratie miljonairs binnen Zuid-Afrika. Op andere plaatsen komt de armoede met de open riolen en krotten u tegemoet terwijl u aan de overkant van de straat met de nieuwe Mandela-huizen de verbetering van de laagstbetaalden ziet. De Mandela-huizen zijn voorzien van een slaapkamer, woonkamer, keuken, toilet en stromend water. De township is 135 km2 groot en heeft naar schatting 4,5 miljoen inwoners.
De geschiedenis van Soweto, maar ook van andere townships, valt samen met het ontstaan van Apartheid in Zuid-Afrika. De zwarte bevolking trok naar Johannesburg om in de goudmijnen te werken. Deze mijn ontstonden na 1886. Vanaf het begin werden de mijnwerkers in de buitenwijken en buitengebieden (Bricksfield) in het Zuidwesten van Johannesburg gehuisvest. De Britse autoriteiten begonnen in 1904 met het verwijderen en verhuizen van de zwarte en Indiase bewoners van Brickfields naar Klipspruit (Kliptown), net buiten de gemeentegrenzen van Johannesburg. Dit nadat bekend werd dat de pest was uitgebroken. In 1918 werden twee townships opgericht in het oosten en westen van Johannesburg. De townships in het zuidwesten van Johannesburg volgden. Dit waren Pimville in 1934 en Orlando in 1935. Tijdens de Tweede Wereldoorlog trok de industrialisatie vele duizenden zwarte arbeiders naar het gebied. Ook omdat veel van de Afrikaanse inwoners hun land kwijt raakten aan de overheid. Zo ontstonden er veel provisorische wijken om de woningnood te lenigen. Het enige ziekenhuis van Soweto ontstond door en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het Royal Imperial Hospital, Baragwanath, werd in 1941 in Diepkloof gebouwd. Het ziekenhuis was bestemd voor herstellende Britse soldaten. Na de oorlog is dit ziekenhuis door de zwarte bevolking gebruikt. In 1997 veranderde de naam van het ziekenhuis in Chris Hani-Baragwanath Hospital. Dit om eer te betonen aan Chris Hani, de politieke leider van het African National Congress. Hij werd in 1993 door blanke extremisten doodgeschoten. Na 1948 begon de apartheid en de snelheid waarmee de zwarte bevolking werd gedwongen te verhuizen, nam toe, evenals de oprichting van townships. Het gemeentebestuur van Johannesburg richtte nieuwe townships op in het zuidwesten van de stad. Deze townships waren bestemd voor de zwarte bevolking die was verbannen uit de delen Martindale, Sophiatown en Alexandra. Sommige townships werden basiskampen of er kwamen barakken voor werknemers. In 1956 werden de townships ingedeeld naar etnische afkomst. Dit was een onderdeel van de overheid om de zwarte Afrikanen in te delen in overzichtelijke blokken, genaamd 'independent homelands'. In 1963 werd de naam Soweto (SOuth WEstern TOwnship) officieel aangenomen voor de steeds groter wordende township die was ontstaan.
Soweto kwam op 16 juni 1976 voor het eerst wereldwijd onder de aandacht door de Soweto-opstand. Er ontstonden massale protesten tegen het beleid van de regering. De inwoners werden verplicht Afrikaans onderwijs te volgen in plaats van onderwijs in de Engelse taal. In Orlando West opende de politie het vuur op 10.000 studenten die in een protestmars van Naledi High School naar het Orlando Stadion lopen. Het neerschieten van de 13-jarige Hector Pieterson was het bekendste dieptepunt. Aan deze opstanden en het neerschieten van Hector en de andere doden die vielen, herinnert sinds begin jaren '90 het Hector Pieterson-memorial. In 2002 werd het Hector Pieterson-museum geopend. Hier vindt u foto's en filmmateriaal van de opstand. De Soweto protesten ontketenden een golf van sociale onrust en geweld onder de zwarte bevolking in Zuid-Afrika. Het apartheidsregime probeerde de protesten hard de kop in te drukken. Er kwam veel kritiek op de blanke regering vanuit de rest van de wereld. Andere landen legden Zuid-Afrika economische en culturele sancties op. Politieke activisten verlieten het land om zich in guerrilla gevechten te trainen. Soweto en ook andere townships werden het toneel van veel sociale onrust en gewelddadige repressieve acties van de overheid. Als reactie op de sociale onrust begon de regering met het leveren van elektriciteit aan de huizen in Soweto, maar stopte met het financieren van nieuwe huizenbouw in het gebied, waardoor grote sloppenwijken ontstonden, met huizen gebouwd van golfkarton. Soweto werd in 1983 een onafhankelijke gemeente met een eigen gekozen zwarte gemeenteraad. De townships werden hiervoor door het gemeentebestuur in Johannesburg geregeerd, maar in de jaren '70 nam de overheid de controle over.
Binnen Soweto kunt u onder meer het Mandela Museum bezichtigen. Dit is het voormalige woonhuis van Nelson Mandela waar hij samen met zijn ex-vrouw Winnie heeft gewoond. Het echtpaar woonde hier na de vrijlating van Nelson Mandela uit de gevangenis tot het moment dat de scheiding tussen beiden werd voltrokken. Vilakazi Street is de meest bekende straat van Soweto. Hier woonden zowel Nelson Mandela als bisschop Desmond Tutu. Het is de enige straat ter wereld waar twee winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede hebben gewoond. Het huis van Desmond Tutu is niet open voor publiek. Dit omdat er nog familie van hem woont. In Vilakazi Street staat ook de bekende Orlando West High School. De school die in 1976 wereldberoemd werd na de protestmarsen van haar scholieren waarbij tientallen scholieren zijn gedood. Vilakazi Street is na 1993 beslist uitgegroeid tot de hoop van Zuid-Afrika. In de straat zijn nu guesthouses, restaurants, winkels en plaatselijke kunstenaars gevestigd. Zij hebben er voor gezorgd dat dit nu een levendige straat is.
De Regina Mundi Church is de grootste Rooms-katholieke kerk van Soweto. Dit is de plek waar tijdens de strijd tegen de apartheid ontelbare samenkomsten werden gehouden.
Aan het Memorial Square ligt het Hector Pieterson Museum. Dit museum herinnert aan de marsen die schoolkinderen in de jaren zeventig van de vorige eeuw hielden. De beelden van deze marsen zijn over de hele wereld uitgezonden. De politie sloeg deze marsen met rubberkogels, traangas en andere maatregelen uiteen. Op 16 juni 1976 ging het helemaal mis toen het jonge schoolkind Hector Pieterson door een kogel werd gedood. De studentenbeweging kwam in opstand en de vreedzame marsen veranderden in dagelijks terugkerend geweld tussen studenten en politie. Het was het begin van opstanden door het hele land die met harde hand werden onderdrukt door de politie en het leger. De dood van Hector Pieterson was een keerpunt in de geschiedenis. De beelden van het dode jongetje riepen overal ter wereld afschuw op. De internationale druk op de Zuid-Afrikaanse regering nam vanaf dat moment hevig toe. De studentenmarsen vormden uiteindelijk een belangrijk keerpunt in de strijd tegen Apartheid. Om de studenten te eren en de dood van Hector Pieterson te herdenken is in 2002 het Hector Pieterson Museum geopend. Hier is een overzichtstentoonstelling van de opstanden te zien.
De Orlando Towers zijn twee cilindervormige schoorstenen van de voormalige energiecentrale. Het zijn littekens uit de apartheidstijd. De blanke apartheidsregering bouwde deze centrale in de jaren vijftig middenin het 'zwarte leefgebied' Soweto. Alle stroom verdween naar de blanke huiskamers in Johannesburg. Ondanks deze centrale had Soweto tot 1969 geen stroom. De torens staan nu symbool voor het optimisme en de creativiteit in de township. Eén van de torens werd in 1994 een kunstwerk. De muurschilderingen beelden de geschiedenis van Soweto uit. Nu worden de torens gebruikt voor bungeejumpen.
Er worden halve dag- en dagtochten naar Soweto georganiseerd. Het is niet aan te raden om op eigen gelegenheid door Soweto te rijden. Een andere manier om Soweto te verkennen is per fiets. Tijdens de fietstocht bezoekt u meestal ook een shebeen, een lokaal café.
Voor meer foto's van Soweto, zie: foto's Soweto.
Volg JTravel op Facebook, Instagram, Twitter, Pinterest en Bloglovin’.
Bewaar op Pinterest
Reacties mogelijk gemaakt door CComment