Tijdens mijn 10-daagse vakantie in 2017 op Texel verbleef ik in Hotel Beatrix in De Koog. Ik huurde een fiets, waarmee ik vanuit De Koog het hele eiland verkende. In dit artikel vertel ik u alles over natuurgebied de Mokbaai, ten zuiden van Den Hoorn.
Inhoudsopgave
Ligging
De Mokbaai of Mok is een baai in het zuiden van Texel, tussen De Hors en ’t Horntje, ten westen van de Teso veerhaven.
Geschiedenis
De Mokbaai bestaat nog maar vrij kort. De vaarroute langs de duinen ten zuiden van Den Hoorn, de Siborsnollen en het Loodsmansduin werd na 1700 steeds ondieper. Tot 1738 lag op de plek waar nu de Geulvallei ligt, het Spanjaardsgat. Dat is vervangen door het Noordergat. Het Noordergat liep door de Kreeftepolder. Het Spanjaardsgat verzandde en zo ontstond in de luwte van de naar het zuiden opschuivende Hors, de Mokbaai. In 1749 groeide De Hors groeide vast aan het eiland. Het zuidoostelijke deel van het Spanjaardsgat bleef open en werd de Mokbaai. De Mokbaai is dé plek om op Texel de vogelrijkdom van de Waddenzee te ervaren. De Mokbaai was van 1917 tot het begin van de Tweede Wereldoorlog een vliegveld. Door de Nederlandse Marine Luchtvaartdienst werden hier de watervliegtuigen gestationeerd. Door uitbaggering konden deze vliegtuigen hier ook bij laag water landen. Op 10 en 11 mei 1940 werd de Mokbaai onder vuur genomen door de Duitsers en werden veel vliegtuigen vernield. De Mokbaai werd voor de Duitse militairen een opstelplaats voor luchtdoelartillerie. Dit was bedoeld om Den Helder tegen aanvallen van bommenwerpers te beschermen. Het vliegveld is na de oorlog niet meer hersteld.
Mokbaai
Het zuiden van Texel heeft een rijk en afwisselend duinlandschap.
Hier bevinden zich natte duinvalleien, meertjes, heidevlaktes, een uitgestrekte zandvlakte en de Mokbaai. De Mokbaai is een inham tussen de Hors en de zuidelijke polders van Texel. De Mokbaai is de Waddenzee in het klein. Hier zijn kwelders, wadplaten, een geul en een mosselbank. De kwelder in de Mokbaai is een belangrijke hoogwatervluchtplaats voor wadvogels en trekvogels, waar ze uitrusten en hun vetvoorraad aanvullen door de grote reis naar hun overwinter- of broedgebieden. Een groot deel van de baai valt droog bij laag water. Achter het militaire oefenkamp van de Joost Dourleinkazerne liggen aan de westkant en aan de oostkant kwelders. Aan de noordkant liggen twee vogelreservaten. Dit zijn de Petten en ’t Stoar. Delen van de Mokbaai en ook van De Hors zijn oefengebied voor de mariniers van de Joost Dourleinkazerne. In 2005 zijn bij het uitdiepen van de Mokbaai meer dan 5.300 explosieven geruimd.
In de Mokbaai liggen twee kwelders: het Puntje en de Karhoek. Het Puntje ligt op het beginpunt van de Mokbaai. Hier komt het zeewater van het Marsdiep naar binnen. De Karhoek ligt aan de binnenrand, tegen de duinen aan. Karren met water werden via dit gebied naar de koopvaardijschepen gebracht toen deze in de Mokbaai overwinterden. Dat is de verklaring voor de naam Karhoek.
Rond de Mokbaai liggen verschillende vogelreservaten, zoals de Geul, de Petten en ’t Stoar. Deze gebieden maken deel uit van het natuurgebied Nationaal Park Duinen van Texel. De Petten en ’t Stoar zijn twee vogelreservaten in het Hoornder Nieuwland aan de binnenkant van de dijk. De Petten is een brak meertje met een aantal eilandjes. Dit zijn broedplaatsen voor kluten, kokmeeuwen, bontbekplevieren, grote sterns en visdieven. Vanaf de weg kunt u de vogels bekijken. ’t Stoar is het weidevogelreservaat dat ten oosten van de Petten ligt. Hier broeden kluten, grutto’s, kieviten en in de winter ook vaak smienten.
Ten zuiden van de Mokbaai liggen de jonge duingebieden de Horspolders en de Kreeftepolder. Deze gebieden zijn in de tweede helft van de vorige eeuw ontstaan door de aanleg van zanddijken. In de Horspolders is een enorme plantenrijkdom van natte duinvalleien, zoals parnassia en moeraswespenorchis. In de Kreeftepolder bevindt zich een stormmeeuwenkolonie. In de rietkragen van De Horspolders broeden vogels zoals de bruine kiekendief, blauwborst, roerdomp en baardmannetje. Het open water trekt veel eenden aan, zoals de smient, wilde eend, slobeend en wintertaling.
Rond de Mokbaai liggen twee wegen, de Mokweg en Molwerk. Vanaf de Mokweg hebt u een schitterend uitzicht over de Mokbaai. Hier kunt u de foeragerende vogels zelfs met het blote oog goed zien. Boven de baai kunt u ook genieten van de typische, prachtige Hollandse wolkenluchten.
Bekijk ook: Foto’s van de natuurgebieden op Texel
Meer lezen over Texel
Wilt u nog meer voorpret of u nog meer verdiepen in Texel? Dan kan ik u onderstaande reisgidsen aanraden:
Bewaar op Pinterest
