Ik neem regelmatig deel aan instawalks/instameets. Deze instameet verkent een deel van het Waterliniepad.
Met deze instameets Waterliniepad maak ik kennis met de bijzondere plekken aan zowel de Stelling van Amsterdam als de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De organisatie van deze instameet ligt in handen van Instameet Holland.
In dit artikel leest u alles over Fort Nigtevecht.
Inhoudsopgave
Fort Nigtevecht
Fort Nigtevecht maakt onderdeel uit van de Stelling van Amsterdam. Deze Stelling van Amsterdam staat sinds 1996 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Het fort had als doel om de sluis tussen de rivieren de Vecht en het Merwedekanaal (nu het Amsterdam-Rijnkanaal) en het inlatingspunt van de Vechtwaterleiding te beschermen. Achter het fort ligt het riviertje de Gein.
Ligging
Fort Nigtevecht ligt aan de rustige weg bij het Amsterdam-Rijnkanaal.
Geschiedenis
Fort Nigtevecht werd gebouwd ter verdediging van de toegang die gevormd werden door het Merwedekanaal (nu het Amsterdam-Rijnkanaal) en de rivier de Vecht.
Het fort is tussen 1889 en 1903 gebouwd. Het is een fort van het type A. Grote delen zijn nog in tact, zoals de batterijen, het fort en de liniedijk.
Het fort valt onder de sector Ouderkerk, groep Abcoude, vak Nigtevecht. De hoofdverdedigingslijn van de sector Ouderkerk liep van Kudelstaart over Uithoorn, Abcoude, Nigtevecht, Weesp naar Muiden en sloot hieraan op de Zuiderzee. Tussen Nigtevecht en Muiden sloot de Stelling aan op ‘De Nieuwe Hollandse Waterlinie’.
Het fort hoort tot de linie Abcoude-Nigtevecht. Deze linie bestaat uit: het fort bij Abcoude, de batterijen aan Het Gein ten oosten van Abcoude, het Fort bij Nigtevecht en de wal tussen de Geindijk en het Fort bij Nigtevecht.
In 1889 werd het aardwerk van het fort aangelegd, door veen af te graven en zand terug te storten. Dit zand klonk in. Dit werd de basis voor de gebouwen. Een paar jaar later werd weer zand afgegraven voor een aardwerk dat verdedigd moest worden met opstelplaatsen voor de kanonnen. Deze kanonnen stonden in de genieloods.
Voor de bouw van het fort werden 8 meter lange heipalen gebruikt.
De bouw van het fort was in 1904 klaar. De bomvrije ruimten bestonden uit een langgerekt betonnen hoofdgebouw met verblijven voor de mannen, twee keelkazematten en twee geschutkoepels in de frontwal (hefkoepels). Het fort werd omringd door een gracht. Deze is aan de voorkant 50 meter breed.
De hefkoepels, die hier vroeger in het fort stonden, zijn in 1940 door de Duitsers weggehaald en omgesmolten voor het maken van wapens.
Het fort is nooit in oorlogen ingezet. Wel hebben de Duitsers hier in 1940 de hefkoepels verwijderd omdat ze het staal nodig hadden in hun industrie. In de Tweede Wereldoorlog was het fort een opslagplaats van goederen en munitie. Na de oorlog werden hier explosieven van de landmacht opgeslagen.
Sinds 1959 is het fort geen vestingwerk meer.
Natuurmonumenten is sinds 1987 de eigenaar van het fort en het omliggende terrein van 17 hectare.
Het fort is in begin 2000 gerestaureerd.
Het fort is normaal gesproken slechts 1x per jaar op Open Monumentendag te bezoeken. Voor deze instameet is het fort apart voor ons geopend zodat we ook binnen konden fotograferen.
Bezienswaardig
De muur aan de frontkant is 1,5 meter dik en gemaakt van beton. De binnenmuren aan de andere kant zijn 1 meter dik. De binnenruimten zijn gewelfd. Bij de zijmuren is de binnenruimte 2 meter hoog en in het midden is de ruimte 2,75 meter hoog. In totaal is het gebouw 4,6 meter hoog. De gebouwen in het fort vormen een aaneen gebouwd complex. Dit complex is verdeeld in een Frontgebouw, een poterne, een hoofdgebouw en de kazematgebouwen. Een kazemat is een tegen vijandelijk vuur gedekte en van schietgaten voorziene ruimte voor de opstelling van een vuurwapen, die deel uitmaakte van een vesting.
In het Frontgebouw zijn slaapvertrekken, keuken, kantine, twee wasruimtes, een ziekenverblijf en een telegraafruimte. In het fort verbleven 300 man. In elk slaapvertrek verbleven 24-36 man die hier op stapelbedden op strozakken sliepen. Naast deze manschappen verbleven er nog een commandant, 3 officieren en 21 onderofficieren op het fort.
Onder de ramen, in de achtersluitmuur, bevinden zich ventilatieopeningen. Deze openingen waren voorzien van klepjes. Deze klepjes werden automatisch afsloten door de luchtdruk van exploderende projectielen. In het plafond zijn ventilatiekokers aangebracht, voor de afvoer van de lucht.
In de wasruimten staan waterpompen en waterbakken.
Het gebouw is bomvrij.
Buiten het fort stonden nog de bakstenen directiewoning, de bakstenen opzichterswoning en een houten bergloods. De directiewoning is gesloopt.
In 1958 is de brug over de fortgracht vervangen door een dijk. De betonnen fundamenten liggen er nog.
Bij het fort is een gedenkplaats die elke vrijdag, zaterdag en zondag is geopend van 11.00-16.00 uur. Ook op afspraak is de gedenkplaats Fort Nigtevecht geopend. Hier kunt u overledenen herdenken en een eigen gedenkteken maken.
Rondom het fort leven verschillende dieren, zoals futen en de kleine karekiet.
Praktische informatie
Overige informatie
Vanaf het Fort in Abcoude loopt er een wandelroute van 10 kilometer naar Fort Nigtevecht. Als u start bij het station in Abcoude is deze route 8 kilometer. U maakt een wandeling door het Hollandse boerenlandschap langs het riviertje de Gein en via de oude liniedijk. Een liniedijk verbond batterijen aan de rivier met Fort Nigtevecht. De dijk werd gebruikt voor verplaatsing van materiaal en manschappen en voor de waterkering.
Openingstijden
Het fort is alleen te bezoeken op Open Monumentendag.
Adres
Fort Nigtevecht
Velterslaan 1
1391 HV Abcoude
Website: Fort Nigtevecht
Bekijk ook: Foto’s van Fort Nigtevecht
Bewaar op Pinterest
