Station Haarlem is het belangrijkste spoorwegstation van Haarlem. Station Haarlem ligt aan de spoorlijnen Amsterdam-Rotterdam-Vlissingen, Haarlem-Alkmaar en Haarlem-Zandvoort.
Het station van Haarlem is gebouwd in Art Nouveau of Jugendstil-stijl. Dit is het enige station in Nederland die in deze stijl is gebouwd. Er zijn twee verschillende in- en uitgangsgebouwen.
Inhoudsopgave
Geschiedenis
Op 20 september 1839 werd het eerste station Haarlem geopend. Het was één van de drie stations van de spoorlijn Amsterdam – Haarlem, de eerste spoorlijn van de HIJSM en ook de eerste Nederlandse spoorweg (Amsterdam – Halfweg – Haarlem), dat nu deel is van de Oude Lijn.
Het eerste station in Haarlem kwam buiten de Amsterdamse Poort te liggen. Hier bevindt zich nu de Hoofdwerkplaats van Haarlem van NedTrain.
In 1842 wed de spoorlijn verlengd naar Leiden. Later kwamen daar ook de lijnen Haarlem-Zandvoort en Haarlem-Uitgeest bij.
Sinds 1998 heeft Haarlem een tweede station: Haarlem Spaarnwoude.
Station Haarlem
Er hebben verschillende stationsgebouwen gestaan.
De eerste was een houten noodgebouw. Dit gebouw deed dienst toen de eerste trein in 1839 tussen Amsterdam en Haarlem reed.
Het echte stationsgebouw werd een paar jaar later gebouwd. F.W. Conrad ontwierp toen vier neoclassicistische gebouwen voor Amsterdam Willemspoort, Haarlem, Leiden en Den Haag.
Het stationsgebouw werd in 1867 verbouwd door P.J. Mouthaan. Er kwam over de hele lengte een verdieping bovenop en de ingang werd gewijzigd. Van de oorspronkelijke stijl bleef niets over.
Het huidige stationsgebouw dateert uit 1906-1908. De architect was D.A.N. Margadant.
Het station heeft een apart ingangsgebouw en een apart uitgangsgebouw, met daartussen een luifel en een verhoogde spoorbaan.
Vanaf het stationsplein ziet u het ingangsgebouw met het grote halfronde venster boven de drie entreedeuren, reliëfs en de twee torens aan beide kanten van de ingang. Aan de linkerkant op de gevel hangt een uurwerk. In de inrichting is veel hout gebruikt, soms in de vorm van beeldsnijwerk.
De wachtkamers en stationsrestauratie bevinden zich op een eilandperron. Op het eilandperron staan vier gebouwen met diverse functies, waaronder wachtkamers voor de verschillende klassen en aparte wachtkamers voor dames en zelfs een ‘wachtkamer voor krankzinnigen’. De reden van deze aparte voor wachtkamer voor krankzinnigen was omdat in de omgeving van Haarlem veel inrichtingen stonden.
Bij de diverse ruimtes, zoals de wachtkamer Eerste Klasse hangen tegeltableaus. Eén van de tegeltableaus heeft een afbeelding van twee treinen met daaronder de tekst: ‘Aangeboden door de Bond van Gepensioneerden bij de Ned. Spoor- en tramwegen. Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan der Spoorwegen’. De tegeltableaus en het houten snijwerk zijn ook geïnspireerd op de art-nouveaustijl.
Midden op het eilandperron staat het oorspronkelijke seinhuis. Dit werd ook wel de seinhuisburcht genoemd. De treindienstleider had vanuit het seinhuis een goed uitzicht over alle binnenkomende en vertrekkende treinen.
De stationsoverkapping is ontworpen door H.W.M. Werker. Deze overkapping geldt als het hoogtepunt van zijn werk voor de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij.
Eén van de gebouwen is nu in gebruik als kleine bibliotheek met wachtruimte en een koffieautomaat.
De vele Art Nouveau decoraties zijn ook door Margadant ontworpen. In het gebouw bevinden zich tegeltableaus. Margadant heeft ook de stationsgebouwen van Den Haag HS en Lisse ontworpen.
Station Haarlem is een station met veel bijzondere details in zowel het exterieur als interieur. Het is één van de best bewaard gebleven station ensembles. Het stationsgebouw, de spoortunnels, de gebouwen op de perrons en de perronkap vormen een gesamtkunstwerk.
In 1953 is een derde perron aangelegd, deze architectuur verschilt met de rest van het gebouw.
Het is de moeite waard om het eilandperron te bekijken.
Het station is een beschermd monument en een markant gebouw in Haarlem. Station Haarlem is onderdeel van De Collectie. Op dit station een cultuurhistorische waarde stelling van toepassing, vastgelegd door de NS en ProRail.
Praktische informatie
Overige informatie
- Op het station zijn veel voorzieningen, zoals liften, bagagekluizen, pinautomaten, GWK, toiletten, toilet voor mindervaliden, OV-fiets, Greenwheels.
- De ticketbalie is van maandag t/m vrijdag van 06.30-21.00 uur geopend, op zaterdag van 07.00-21.00 uur, op zondag van 07.30-21.00 uur. Bij de kaartautomaten kunt u betalen met uw bankpas, creditcard en muntgeld.
- Er zijn diverse winkels op de perrons en in de gangen naar de perrons gevestigd.
Bereikbaarheid
- Buiten het station bevindt zich het busstation.
- Zowel Connexxion als Arriva gebruiken Station Haarlem voor het eind- en/of startpunt voor hun buslijnen.
- In ongeveer 10 minuten loopt u vanaf Station Haarlem naar het centrum van de stad. U loopt het station uit en slaat linksaf naar Stationsplein, vervolgens gaat u naar rechts de Jansweg en de Jansstraat in. Aan het eind van de Jansstraat komt u uit bij de Grote of Sint Bavokerk en de Grote Markt in het centrum van de stad.
Adres
Station Haarlem
Kennemerplein 1
2011 LR Haarlem
Bekijk ook: Foto’s van Station Haarlem
Bewaar op Pinterest
