De Martinikerk in Groningen is de oudste kerk van de stad Groningen. De kerk dateert uit de 15e eeuw. Vroeger werd de kerk de Sint Maartenskerk genoemd. De kerk staat achter d’Olle Grieze (Martinitoren). Voor de Martinitoren en de Martinikerk moet u afzonderlijk entree betalen. De entree tot de Martinitoren is een aparte ingang. Nog elke zondag wordt de Martinikerk gebruikt voor het doel waarvoor ze is gebouwd: kerkdiensten.
Inhoudsopgave
Ligging
De Martinikerk is een kerk in het hart van de stad Groningen, aan de rand van de Grote Markt, achter de Martinitoren.
Geschiedenis
De eerste stenen kerk stond al rond het jaar 1000 aan het Martinikerkhof. Dit was een éénbeukige romaanse kerk, gebouwd van tufsteen.
In 1220 werd hier een grotere kerk gebouwd. Deze werd in Romano-gotische stijl gebouwd.
De Martinikerk werd een driebeukige kruiskerk met een hoog middenschip en lagere zijbeuken. In de huidige kerk zijn nog veel sporen uit deze tijd te zien, zoals de ronde vensters en aan de buitenkant de spaarvelden met het siermetselwerk.
In de 15e eeuw werd de kerk verder uitgebreid in gotische stijl. Er werden grote ramen geplaatst en er kwam een hoog koor en de zijbeuken werden verhoogd. De Martinikerk werd een hallenkerk. Tussen 1559-1594 was de Martinikerk een kathedraal. De stad werd daarna protestants en de kerk ook. De heiligenbeelden werden verwijderd, de altaren gesloopt en een preekstoel geplaatst. De muur- en gewelfschilderingen zijn bewaard gebleven, zoals Maria op de troon van Salomo uit de 14e eeuw.
Martinikerk
De muur- en gewelfschilderingen in de kerk zijn schitterend en goed bewaard gebleven. De oudste bewaard gebleven (muur)schildering dateert uit 1250. Het is Maria op de troon van Koning Salomo. Motieven uit de 13e eeuw en afbeeldingen van heiligen, zoals de tweeling Cosmas en Damianus, Christoffel en de Groningens schutspatronen Otger en Sint Maarten zijn hier te zien. Deze laatste schilderingen dateren uit 1480. Kijk ook eens naar boven als u in het koor bent naar het hemelgat. Rondom dit hemelgat is een schildering rondom de Vastelavond te zien met musici met hun blaasinstrumenten en schilden, een zeemeermin en een kinderbisschop. Deze schilderingen verdwenen rond 1594 onder een laag kalk. In 1923 werden ze gerestaureerd. De schilderingen in het schip werden in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw ontdekt en gerestaureerd.
Als u op de vloer kijkt, ziet u een paar oude grafzerken. Een bekend persoon die in de Martinikerk begraven ligt is Wessel Gansfort.


Orgels
De Martinikerk heeft twee historische orgels. Het hoofdorgel is een Schnitgerorgel en is wereldberoemd. Vele musici en orgelliefhebbers komen apart voor dit orgel naar de stad. De bouw van het orgel begon in 1480. Het orgel is één van de grootste Noord-Europese barokorgels.
Het andere orgel in de Martinikerk is het koororgel. Dit orgel kwam oorspronkelijk uit het klooster van Nunhem (Limburg). Het is een orgel die gebouwd is door Le Picard, een bekende Franse orgelbouwer familie. Dit orgel werd in 2001, na de restauratie van de kerk, weer in gebruik genomen.

Martinitoren
Aan de voorkant van de Martinikerk staat de Martinitoren. Ik kom hier in een apart artikel nog uitgebreider op terug. De eerste toren werd in de 13e eeuw gebouwd. Deze toren was 30 meter hoog en in gebouw in Romano gotische stijl ten westen van de kerk. Deze toren werd in 1408 getroffen door de bliksem.
In 1452 werd de tweede toren van 45 meter hoog gebouwd. Opnieuw werd deze toren door een blikseminslag verwoest.
In de 16e eeuw werd de derde toren van 100 meter hoog gebouwd. De toren heeft door een brand in de torenspits in 1577 een hoogte van 96,8 meter. U kunt de toren beklimmen.

Lees ook: Martinitoren in Groningen
Praktische informatie
Overige informatie
- De Martinikerk wordt nog altijd gebruikt voor kerkdiensten. De kerk is in gebruik bij de Protestantse Wijkgemeente Martinikerk, door het Groninger Studentenplatform voor Levensbeschouwing en door Schoonheid met een Ziel.
- Er worden ook tentoonstellingen in de kerk gehouden. Toen ik er in juli 2019 was, was hier de tentoonstelling ‘Bespiegelingen in het licht’ van Ton Dubbeldam met diverse voorstellingen, zoals de Bollenvelden, een terrasje in Frankrijk of de zee. Deze zomertentoonstelling is geopend van woensdag 17 juli tot en met vrijdag 30 augustus 2019 tijdens de normale openingstijden van de Martinikerk.
- De Martinikerk wordt veel gebruikt voor allerlei evenementen. Voor alle evenementen, zoals bedrijfsfeesten, concerten, promoties, huwelijken, congressen en diners zijn ruimtes, zoals het schip, de Fredericikamer, de librije of de kapel beschikbaar.
- Rondleidingen zijn onder begeleiding van een gids zijn mogelijk door het schip van de kerk en/of de gewelven van de kerk. Door de gewelven en het schip/koor afzonderlijk duren de rondleidingen een uur. Wilt u zowel een rondleiding door de gewelven als door het schip en koor duurt de rondleiding 2 uur. P.S. Tot oktober 2019 zijn er vanwege werkzaamheden geen gewelfrondleidingen mogelijk.

Bereikbaarheid
- Auto:
Uw auto kunt u tegen betaling parkeren bij Parkeergarage Centrum Groningen. Vanaf hier is het 5 minuten lopen naar de Martinikerk. - Openbaar vervoer:
Vanaf station Groningen is het ongeveer een kwartier lopen naar de Martinikerk. U kunt ook bus 1, 3, 5 of 8 nemen en uitstappen op de Grote Markt. Vanaf hier is het een minuut lopen naar de Martinikerk.
Openingstijden
De Martinikerk is van dinsdag t/m zaterdag van 11.00-17.00 uur te bezoeken.
Het kan voorkomen dat de Martinikerk is gesloten.
Entree
Volwassenen: € 2,– per persoon.
Kinderen tot en met 12 jaar: gratis.
De toegang tot de Martinikerk is in de zomermaanden via het hoogkoor en ‘s winters via de Kosterij.
Adres
Martinikerk
Martinikerkhof 3
9712 JG Groningen
Telefoon: 050 – 31 11 277
E-mail: info@martinikerk.nl
Website:
Sociale media
Bekijk ook: : Foto’s van de Martinikerk in Groningen
Bewaar op Pinterest

