Ik neem u mee tijdens mijn wandeling in Zaandam, een wandeling van 5,10 kilometer, uitgezet door Wandelnetwerk Noord-Holland. Het is een wandelroute door het centrum van Zaandam.
De wandelroute begint bij het Station van Zaandam bij knooppunt 29. Zoals elke knooppuntenwandeling kunt u de wandeling op elk knooppunt beginnen en ook in tegenovergestelde richting lopen. Deze wandelroute is een stadswandeling door het centrum van Zaandam waarbij u langs een paar plekken loopt die herinneren aan het verblijf van de bekende Russische tsaar Peter de Grote in Zaandam. Onderweg wordt de route met blauwe pijlen en oranje knooppunten aangegeven. Wandelt u mee door Zaandam?
Inhoudsopgave
Mijn wandeling in Zaandam
De start van deze Tsaar Peterroute bij Station Zaandam.
De route begint officieel bij knooppunt 29 maar u kunt aan de zijkant Station Zaandam doorlopen richting het kenmerkendeย Inntel Hotels Amsterdam Zaandam. Net voor het hotel en tegenover het stadhuis ziet u knooppunt 85. Omdat de routebeschrijving heel summier is, kunt u het beste de wandel-app van Wandelnetwerk Noord-Holland downloaden en hier de route opzoeken en de kaart downloaden. Deze kaart geeft precies aan of u goed loopt.
Het Inntel Hotels Amsterdam Zaandam bestaat uit allemaal Zaanse Huisjes. Een blikvanger in de binnenstad. Het gebouw telt twaalf verdiepingen en in de gevels zijn tientallen huisjes verwerkt. Voor de 68 gevels zijn vier tinten Zaans groen gebruik. Het blauwe geveltje boven in de hoek verwijst naar een schilderij van Claude Monet uit 1871. Het hotel heeft 160 kamers.
Het nieuwe stadhuis van Zaandam werd in 2012 geopend. Het gebouw maakt deel uit van het plan om de oude bouwstijl terug te brengen in de stadsvernieuwing. De vier grote nepgevels aan de stadskant zijn markant. Rechts voor het stadhuis staat ook een aantal gebouwtjes in ‘oude Zaanse stijl’, waaronder de Zaanstore waar een informatiepunt van de VVV-kantoor is geopend waar uw Zaanse producten en souvenirs kunt kopen.
De ontwikkeling van Zaandam begon in de 13e eeuw. In die tijd werd er een dam in de rivier de Zaan gebouwd. Pas in de late 16e eeuw komt Zaandam tot bloei. De houtzaagmolen werd toen uitgevonden door Cornelis Cornelisz. Tijdens de 18e eeuw stond Zaandam vol in bloei. In Zaandam staan nog twee sluiswachtershuisjes uit deze eeuw. De Zaanstreek is het oudste industriegebied van Nederland. De Zaanstreek werd in deze Gouden Eeuw ook wel het ‘land van de duizend molens’ genoemd. In de Zaanstreek werden de goederen van de handelsmetropool Amsterdam industrieel bewerkt. In de Zaanstreek was meer ruimte dan in Amsterdam en men werd er in zijn ondernemingslust niet beperkt door gildebepalingen. De Zaanstreek is het oudste industriegebied van West-Europa. Er draaiden maar liefst 600 molens. Bij de Zaanse Schans draaien nog 10 molens. Zaandam ligt in een van de oudste industriegebieden van Nederland. De vele windmolens aan de Zaan brachten een grote bedrijvigheid. Waren het vroeger vooral houtzagerijen en scheepswerven, later was de voedingsmiddelenindustrie (cacao/chocolade van Verkade bijvoorbeeld) belangrijk. Het ging na de 17e eeuw slecht met het gebied. In de tweede helft van de 19e eeuw volgende een nieuwe bloeiperiode. Dit was na het gereedkomen van het Noordzeekanaal en spoorlijn. De Zaanstreek kwam op stoom, fabrieken gingen het beeld bepalen. Veel industrie is al weer uit de Zaan vertrokken. De smalle repen buitendijks land tussen water en woonwijken bieden vaak te weinig ruimte voor uitbreiding en schaalvergroting. De Zaanstreek is het oudste industriegebied van West-Europa, er draaiden in die tijd maar liefst 600 molens! Bij de Zaanse Schans draaien er momenteel nog 10 van.
Bekende mensen die kort in Zaandam hebben verbleven zijn de Russische tsaar Peter de Grote en de Franse schilder Claude Monet. In 1697 verbleef Tsaar Peter de Grote in het Czaar Peterhuisje. De tsaar wilde meer over de scheepsbouw leren. Het huisje is opengesteld voor bezoekers en ingericht met 17e eeuws meubilair. De schilder Claude Monet vestigde zich in 1871 voor een korte tijd in Zaandam. Hij schilderde tijdens zijn verblijf 25 schilderijen. Op de route liggen een paar punten waar hij zijn inspiratie opdeed en je kunt als je op vrijdag, zaterdag of zondag (oktober-maart) het atelier bezichtigen. Van april-september is het atelier ook op donderdag tussen 12.00-16.45 uur geopend.
U loopt via de trap bij het stadhuis naar beneden naar het busstation. Bij deur J loopt u naar buiten en slaat u linksaf langs de Provincialeweg tot het stoplicht. Hier steekt u de straat over en aan de andere kant loopt u verder langs de Provinciale weg. Bij de Lucy Stonestraat slaat u rechtsaf en direct linksaf en weer rechtsaf de Wilhelmina Druckerstraat in.
De Botenmakersstraat is een straat met mooie huizen. Aan het eind van deze straat komt u uit op de Westzijde. Deze straat loopt u door tot aan de Gedempte Gracht. U slaat de Damstraat in en dan de Dam in en de Hondsbossche Sluis over. Deze sluis wordt ook wel de Groote zeesluis genoemd. Er naast ligt de Wilhelminasluis. Deze twee sluizen zijn onderdeel van het waterbeheersysteem van het Hoogheemraadschap. De Hondsbossche Sluis werd in 1544 gebouwd en in 1722 vergroot. Tijdens het vaarseizoen van half april tot half oktober is deze sluis geopend. Het sloishois is het onderkomen van de vrijwilligers. Het gebouw heeft een metalen omhulsel waarop een deel van een kaart uit 1851 van de omgeving is uitgestantst. De bediening gaat via de kaapstaanders. De grote stenen zijn wapenstenen.
Via een trap komt u uit op de Gedempte Gracht en de Peperstraat. Bij het stoplicht steekt u de Oostzijde over en loopt voorbij de Bonifatiuskerk en het Islamitisch Centrum Zaandam. Op de kerk een oorlogsherinnering in de vorm van een plaquette. Aan het eind van de Oostzijde slaat u rechtsafย de Zuidervaldeurstraat in.
Via de Lijns Tewisz Roggeplein en de Symon Claesstraat steekt u de Peperstraat over en loopt u door de Dominee Baxstraat en Klaas Katerstraat. In het verzetsplantsoen staat het oorlogs-/verzetsmonument van Zaandam dat alle Zaandammers die in de Tweede Wereldoorlog omkwamen, herdenkt. De namen van deze verzetsmensen zijn te lezen op de voet van het monument.
Op de de Klauwershoek staan een paar houten huisjes. De houten, groene Zaanse geveltjes zijn typisch voor Zaanstad en de Zaanstreek. In de middeleeuwen, toen de kennis van de Romeinen over hoe u stenen moet bakken ver was weggezakt, was hout het meest gebruikte bouwmiddel. Langs de Zaan stonden in de 17e eeuw meer dan helft van de Nederlandse houtzaagmolens. In de Zaanstreek werd tot in het begin van de 20e eeuw met hout gebouwd. De woningwet van 1901 verbood het bouwen met alleen hout. Veel houten huizen verdwenen daarna geleidelijk. Pas laat in de vorige eeuw dacht men er aan dat het leuk zou zijn voor volgende generaties om de oude houten huizen te bewaren. In deze buurt staat ook de Oostzijderkerk, een oude katholieke kerk.
Aan het eind van de Zuiddijk hangt knooppunt 86. U staat voor de Wilhelminasluis.
Aan de andere kant van de brug staat het februaristakingmonument in Zaandam. Dit is een beeldengroep die staat op de balustrade van de Wilhelminasluis. De beeldengroep is vervaardigd door de oud verzetsstrijdster Truus Menger, u ziet de oproep tot staking in de Zaanstreek. De plaats van de beeldengroep is vlak bij de Dam waar de stakers zich verzamelden.
Op de Dam staat een standbeeld van Tsaar Peter de Grote. Dit Czaar Peter beeld is een geschenk van tsaar Nicolaas II aan de gemeente Zaandam ter herinnering aan het verblijf van Tsaar Peter de Grote in Zaandam. Het is een twee meter hoog bronzen beeld, de sokkel staat in grote letters de tekst:
Czaar Peter I
Leert den scheepsbouw in Zaandam
1697
Geschenk van keizer
Nicolaas II
aan de stad Zaandam
1911
Aan de andere kant staat de tekst in het Russisch. Het beeld is ontworpen door Leopold Bernstamm. Het beeld is een rijksmonument.
Tsaar Peter de Grote staat bekend als Peter de Grote. Zijn officiรซle naam is Peter I Aleksejevitsj Romanov. Hij werd op 9 juni 1672 in Moskou geboren en stierf op 8 februari 1725 in St. Petersburg. Tsaar Peter de Grote was van 1682 tot zijn dood in 1725 tsaar van Rusland. Peter de Grote was de eerste Russische tsaar die buiten de grenzen van zijn rijk reisde. Hij zorgde voor de modernisering van het uitgestrekte rijk en bevorderde vooral de wetenschap. In 1721 veranderde hij het tsaardom Rusland in het Russische Rijk en kreeg hij de bijnaam De Grote. Hij is de eerste Russische tsaar die met vreedzame doelstellingen West-Europa bezoekt. Met de daar opgedane kennis, onder andere in Nederland en Engeland, moderniseerde hij Rusland. Peter hervormde het leger, de kerk, handel, nijverheid, onderwijs en volksgezondheid en versterkte Rusland tot een Europese grootmacht. Hij was misschien liever admiraal geweest dan tsaar. Hij was een groot liefhebber van zeilen en schepen. Hij ging iedere dag naar de scheepswerf, in de winter ging hij ijszeilen. Peter de Grote was zeer geรฏnteresseerd in de scheepsbouw. Dat is de reden dat hij vanaf 1698 Oostenrijk, Venetiรซ, Engeland en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden bezocht. Deze landen bezaten expertise op het gebied van de scheepsbouw. In de najaar van 1697 arriveerde Peter de Grote in Holland, waar hij ‘undercover’ bij de scheepswerven in Zaandam werkte. Toen hij herkend werd kocht hij een zeilboot en vertrok naar Amsterdam. Hij kreeg daar het aanbod om in de afgeschermde omgeving van de VOC-werf als werkman aan schepen te bouwen. Hij verbleef een week in de Zaanstreek en bezocht de streek nog een paar keer. Een paar plekken in Zaandam herinneren aan de tsaar: het Czaar Peterhuisje aan het Krimp, het standbeeld op de Dam en de straatnamen in de Russische Buurt.
U steekt de Nicolaasstraat over en loopt de Hogendijk op. Hier staat het blauwe huisje dat nu geen blauw huis meer is, maar een huis met het jaartal 1794. Vanaf de Hogendijk loopt u de Lage Horn op.
Mocht u hetย Czaar Peterhuisje willen bezoeken, dan kunt u hier van de route afwijken en naar De Krimp lopen.
Het Czaar Peterhuisje is รฉรฉn van de oudste houten huizen van Nederland en het รฉรฉn na oudste museum, na het Teylers Museum in Haarlem, in Nederland. In het wereldberoemde huisje logeerde de Russische tsaar Peter de Grote in 1697. Het houten huisje wordt beschermd door een stenen gebouw dat er overheen is gebouwd. Het huisje werd in 1632 gebouwd van oud scheepshout gebouwd in 1632. Peter de Grote was in 1697 de tsaar van Rusland. Hij kwam naar de Zaan om het vak van scheepstimmerman te leren. Rusland was toen behoorlijk armoedig geworden en Nederland was een van de meest ontwikkelde landen in de wereld, vooral in de scheepsbouw. Hij vertrok na een week. Sinds het verblijf van tsaar Peter hebben vele beroemde machthebbers, Napoleon bijvoorbeeld, dit bijzondere huisje bezocht. In het midden van het museum staat het scheefgezakte huisje met twee kamers op de begane grond. De bovenverdieping is (helaas) afgesloten. In รฉรฉn van de kamers is een bedstee en een deels betegelde haard. De andere kamer heeft glazen ramen met handtekeningen van beroemende bezoekers, zoals Napoleon en Keizerin Sissi. Rondom het huisje is een expositie ingericht over het bezoek van de tsaar en de geschiedenis van het huisje. Het Czaar Peterhuisje wordt beheerd door het Zaans Museum, net als het Hembrug Museum. Drie musea over de rijke geschiedenis van de Zaanstreek. In de tuin staan twee borstbeelden: Peter de Grote en Anna Paulowna (Pavlovna).
Entree: volwassenen: โฌ 6,– per persoon, kinderen van 4 t/m 17 jaar: โฌ 3,– per persoon, kinderen van 0 t/m 3 jaar: gratis en museumkaarthouders: gratis. (Prijzen zijn van 2024).
Openingstijden: dinsdag t/m zondag: 10.00-17.00 uur.
Adres: Krimp 23, 1506 AA Zaandam.
Website
Na uw eventuele bezoek aan het Czaar Peterhuisje loopt u terug en vervolgt uw route via de Lage Horn en de Hogendijk met zijn mooie gevels door de Russische buurt. Via de Czarinastraat, Czaar Peterstraat komt u uit in de Zilverpadsteeg en de Gedempte Gracht, het winkelgebied van Zaandam.
Mocht u het atelier van Monet willen bezoeken, houdt er dan rekening mee dat het atelier pas vanaf 12.00 uur geopend is. De ingang van het atelier van Monet is net voor de brug bij de Gedempte Gracht. Via een trap en een houten loopbrug over het water loopt u naar het atelier. Het is een klein groen gebouw aan het water. In het atelier kunt u een informatiefilm van 8 minuten over het leven van Monet bekijken. Tijdens het bekijken van deze film wordt u ook duidelijk wat zijn relatie is met Zaandam. In het atelier hangen replica’s van de schilderijen die hij in Zaandam maakte. Wist u dat het origineel van รฉรฉn van deze schilderijen in het Zaans Museum bij de Zaanse Schans hangt? Het is het schilderij ‘De Voorzaan en de Westerhem’. De beroemde schilder Claude Monet heeft in 1871 vier maanden in Zaandam gewerkt. In die tijd maakte hij 25 schilderijen en 9 tekeningen. Monet heeft de oude Zaanstreek vastgelegd voor veel van de molens door de industrialisatie verdwenen. De schilderijen die Monet hier maakte zijn verspreid over de wereld. In het oude atelier hangen replica’s. Dat maakt het niet minder interessant.
Entree: gratis.
Openingstijden: april-september van donderdag-zondag: 12.00-16.45 uur en van oktober-maart vrijdag-zondag: 12.00-16.45 uur.
Adres: Via de Beatrixbrug Zaandam, naast Gedempte Gracht 2d, via de trap en loopbrug. Voor mindervaliden: bel aan om de hoek op Westzijde 14g Zaandam (om de hoek bij de ING).
Website
Via de Gedempte Gracht loopt u terug naar Station Zaandam.
U bent aan het eind van deze wandeling in Zaandam. Ik hoop dat u genoten heeft van deze mooie wandeling.
Praktische informatie
Wandelroute
Deze wandeling in Zaandam staat op de website van Wandelnetwerk Noord-Holland. Er is geen routebeschrijving. Ook de informatie over de bezienswaardigheden onderweg missen. Deze wandelroute heet volgens de website van Wandelnetwerk Noord-Holland ‘Tsaar Peterroute’. Het is een een historische stadswandeling door de damstad. De route voert langs oude sluizen, arbeidersbuurtjes en de vroeger zo wervenrijke Hogendijk met het Czaar Peterhuisje.
De knooppunten zijn: 29, 85, 86, 85 en 29. Onderweg volg je de blauwe pijlen.
Afstand
Deze wandeling in Zaandam heeft een lengte van 5,10 kilometer.
Bereikbaarheid
Het beginpunt van deze wandeling is Station Zaandam.
Openbaar vervoer
Station Zaandam is vanuit Den Helder, Hoorn, Amsterdam CS, Rotterdam en Nijmegen rechtstreeks per trein bereikbaar.
Bus
Zaandam is per bus goed bereikbaar. Buslijn 394 en 392 rijden naar Amsterdam en lijn 59 rijdt naar Beverwijk.
Fietsen
Zaandam is via het snelfietspad vanuit Amsterdam bereikbaar. Ook vanuit andere dorpen en steden in de omgeving is de Zaanstreek heel goed te doen op de (elektrische) fiets.
Auto
De Zaanstreek ligt langs de A7/A8 en is uitstekend bereikbaar met de auto. Parkeren kan in รฉรฉn van de garages in het stadshart (via Q-park), langs de weg of op parkeerterreinen. Het is in Zaandam betaald parkeren.
Horeca
Deze wandelroute gaat door het centrum van Zaandam met veel horecagelegenheden.
Overnachten
Direct naast het station van Zaandam ligt het 4* hotel Inntel Hotels Amsterdam Zaandam, met zijn opvallende design. De gevel van dit hotel bestaat uit opgestapelde typisch Zaanse Huisjes en is geschilderd in 4 kleuren Zaans Groen. De kamers zijn ingericht met Zaans design. Achter het station liggen hetย Best Western Zaan Inn en het Zaan Hotel Amsterdam. Via de website van Booking.com kun je andere hotels in Zaandam reserveren.
Ook in Zaandam en omgeving kunt u gebruik maken van natuurhuisjes. Na deze wandeling is het goed uitrusten en slapen in de natuur.
Bekijk ook: Foto’s van mijn wandeling in Zaandam
Mijn wandeling in Zaandam
Tips voor uw reis naar Zaandam
Bewaar op Pinterest
4 gedachten over “Mijn wandeling in Zaandam”
Oja als toevoeging; zeer dankbaar voor de Google Maps route uitwerking inclusief de locaties van interesse. Ik kan hem weer exporteren als KML en inlezen in een andere verwerker om zo diverse locaties van interesse en routes te combineren of aan te passen tot รฉรฉn GPX bestand welke weer in te lezen is op je mobiel. Super navigeren is het zo in plaats van ‘ga hier links’ want dat blijft zoeken voor mij altijd.
Ik maak van alle wandelingen een google maps uitwerking zodat de lezers weten waar ze een interessante plek kunnen vinden. Ik hoop dat je hier iets aan hebt. Ik loop ook altijd via GPX want bijv bospaadje links, bospaadje rechts als je midden in het bos loopt met allemaal bospaden dan loop je heel makkelijk verkeerd. Veel plezier met de wandeling als je die gaat maken.
Leuk! Vandaag toevallig ook Zaandam gekozen maar zo te zien de hele dag regen ๐ .. ander keertje ..
Hallo Arian,
Jammer dat het vandaag regent. Gisteren was het een prachtige dag. Ik heb op de Utrechtse Heuvelrug een mooie wandeling gemaakt. Zaandam loopt niet weg. Gewoon een andere dag plannen. Ik heb ook een mooi weer loper