Ik neem regelmatig deel aan instawalks/instameets. Deze instameet verkent een deel van het Waterliniepad.
Met deze instameets Waterliniepad maak ik kennis met de bijzondere plekken aan zowel de Stelling van Amsterdam als de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De organisatie van deze instameet ligt in handen van Instameet Holland.
In dit artikel leest u alles over Woudrichem.
Inhoudsopgave
Woudrichem
Woudrichem of Woerkum/Woerkem zoals de Brabanders zelf zeggen is een oude vestingstad aan de rivier de Merwede in de gemeente Altena. Het vestingstadje heeft 4.500 inwoners.
Woudrichem, Gorinchem, Slot Loevestein en Fort Vuren vormen de zuidelijke vestingdriehoek van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
Woudrichem kent eeuwenoude gevels, een historische haven en mooie terrasjes. In de omgeving kunt u fietsen en/of wandelen. Met de pont maakt u een rondje langs de Vestingdriehoek met bezoeken aan Woudrichem, Gorinchem en Slot Loevestein in een mooi rivierenlandschap.
Een bekende film die deels in Woudrichem is opgenomen is Oorlogswinter naar het gelijknamige boek van Jan Terlouw. Ook de televisieserie Dokter Tinus werd in Woerkem opgenomen.
Ligging
Woudrichem ligt aan de rivier de Merwede in de provincie Noord-Brabant.
Geschiedenis
De geschiedenis van Woudrichem begint in de 9e eeuw. Op de oeverwal (nu de Hoogstraat en de Molenstraat) ontstond een marktplaats.
In de volgende eeuw werden een aantal nederzettingen gebouwd.
In 1356 werden door Willem VII van Horne (de heer van Altena) stadsrechten aan Woudrichem verleend. De plaats kwam tot bloei, mede door een aantal voorrechten die aan de stad werden verleend, zoals het visrecht. In deze periode werd ook de Martinuskerk gebouwd. In 1386 werd de stadsmuur gebouwd.
De stad werd door zijn ligging regelmatig belegerd. Zo werd de stad in 1573 door de Geuzen in brand gestoken omdat ze vonden dat de stad onverdedigbaar werd.
De vesting werd ontworpen door Adriaen Antonisz. van Alkmaar.
In 1814 werd Woudrichem onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De stad maakte onderdeel uit van zowel de Oude als de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Woudrichem zorgde samen met vesting Gorinchem voor de afsluiting van de Waal voor de vijand. Vesting Gorinchem, Slot Loevestein en Fort Vuren werden ondersteund door het geschut. Bastions, ravelijnen, een Wachthuis, een bomvrij arsenaal, de Marechausseekazerne en de waterwerken buiten de poort zijn nog bewaard gebleven uit deze tijd.
Er mocht in de omgeving van de stad niet meer gebouwd worden. In 1815 werd de sluis in de dijk gebouwd.
Bezienswaardigheden
Het centrum van Woudrichem is nu beschermd stadsgezicht. De oude stadskern ligt binnen de vestingwallen. De vestingwallen heeft 4 grote en 3 kleinere bastions. Deze 3 kleinere bastions liggen aan de Merwede en hebben stenen muren om hoog water en kruiend ijs te kunnen verdragen.
Woudrichem heeft vijf toegangen, vier hiervan ter hoogte van de middeleeuwse stadspoorten. De Water- of Gevangenpoort is de enige poort die nog overeind staat. De oostelijke toegang gaat over één van de twee verdedigingseilandjes (ravelijnen) in de vestinggracht. Twee stenen dammen/beren verbinden het vasteland met de vesting en scheiden het rivierwater van de vestinggracht. In het centrum van Woudrichem worden de rondleidingen verzorgd door de Stichting Stadsgidsengilde Woudrichem.
In het historische centrum van Woudrichem zijn verschillende bezienswaardigheden te zien:
- Martinuskerk: een gotische kerk met een gebeeldhouwde vierkante toren die de bijnaam Mosterdpot heeft.
- Johannes Nepomukkerk: een waterstaatskerk die in 1838 werd gebouwd. Deze kerk vindt u aan de Vissersdijk.
- De Gevangenpoort uit 1580. Dit is de enige stadspoort van de vijf die Woudrichem had, die nog over is. Hier zaten misdadigers op hun vonnis te wachten. In 1872 werd het pand door de gemeente gekocht. Tot 1930 was hier het politiebureau gevestigd.
- De stellingmolen Nooit Gedagt. Deze molen is een korenmolen. Deze molen staat op het zuidoostelijke bastion. Deze molen is de enige nog werkende achtkanten stenen stellingmolen in Nederland. In 1945 is deze molen door de Duitsers opgeblazen en in 1990-1996 herbouwd.
- De Vestingmuur uit de 16e eeuw. Op de vestingmuur staan kanonnen.
- Het oude Raadhuis. Het gebouw heeft een zadeldak en diverse trapgevels. Het oude Raadhuis bevindt zich aan de Hoogstraat.
- Visserijmuseum Woudrichem. Het museum vindt u in het Arsenaal. Het museum is een initiatief van inwoners van de stad. Het museum geeft een overzicht van de Nederlandse riviervisserij. Woudrichem was een belangrijke vissersplaats voor vooral zalmvisserij. Diverse technieken worden met foto’s en modellen getoond. Ook zijn er vissersschepen en gebruiksvoorwerpen en is er een werkplaats, touwbaan, een smederij en allerlei gebruiksvoorwerpen en worden de oude ambachten in leven gehouden door middel van cursussen zoals mandenmaken, nettenbreien en zeilmaken.
Praktische informatie
Bereikbaarheid
- Per auto:
Woudrichem is bereikbaar via de A27 en de N322.
Uw auto kunt u het beste buiten de vestingwallen parkeren. In de buurt van de stadspoort is een parkeerterrein. Ook bij de jachthaven is een klein parkeerterrein. - Openbaar vervoer:
Per bus vanuit Den Bosch en Wijk en Aalburg. Met de buurtbus vanuit Almerk en Sleeuwijk. - Veerpont:
Tussen Gorinchem en Woudrichem en Slot Loevenstein is een veerverbinding. Deze veer tussen Gorinchem en Woudrichem vaart dagelijks het hele jaar door en het voetveer tussen Woudrichem en Slot Loevestein vaart het hele jaar door in de weekenden en van mei t/m september dagelijks.
Bekijk ook: Foto’s van Woudrichem
Bewaar op Pinterest
