Hembrugterrein

De naam Hembrug verwijst naar de vroegere spoorbrug over het Noordzeekanaal tussen Amsterdam en Zaandam. Hem is de historische naam voor een stuk buitendijks land. In het geval van het Hembrugterrein was dat in het voormalige IJ. De landtong werd na de aanleg van het Noordzeekanaal opgehoogd en het terrein kwam beschikbaar voor gebruik.
Het hele Hembrugterrein beslaat 42 hectare grond met daarom 35 rijksmonumenten en 22 gemeentelijke monumenten. De tijd heeft het terrein inmiddels omgetoverd tot een mix van prachtig gerestaureerde gebouwen, desolate bouwvallen en ongerepte natuur.

Ligging
Het Hembrugterrein ligt op de grens van Amsterdam en Zaandam aan het Noordzeekanaal.

Geschiedenis
Het Hembrugterrein was oorspronkelijk een defensieterrein en onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Dit is de verdedigingslinie die om Amsterdam ligt. Het is een cirkel op een afstand van 15 tot 20 kilometer rond de stad. Deze linie bestaat uit dijken, sluizen, inlaten en 42 forten en een aantal batterijen. Het was een verdedigingslinie en een waterlinie.
Het terrein was tussen 1895 en 2003 de vestiging voor een wapen- en munitiefabriek. Het was het hart van de Nederlandse militaire industrie. Hier werden in het verleden wapens en munitie ontwikkeld en geproduceerd en later werden hier ook andere zaken gemaakt voor de civiele industrie, zoals de Hembrugdraaibank. De gebouwen hebben kenmerkende halfronde daken die een eventuele schok moesten geleiden, mocht het tot een explosie komen. De positie van de gebouwen en de inrichting van de buitenruimte, zoals de aarden wallen en het plof bos, waren gericht op het beperken van de schade in geval van een explosie. Het resultaat is een voor Nederland uniek fabrieksterrein.
Vroeger werkten hier 8.500 mensen maar na het de Eerste en met name de Tweede Wereldoorlog werd de fabriek bijna vernietigd. De productie is na de Tweede Wereldoorlog weer opgestart met behulp van het Marshallplan.
In 2003 werden de deuren definitief gesloten. De natuur nam het terrein over en de gebouwen raakten in verval. Het terrein was jarenlang afgesloten van de buitenwereld. In 2011 werden de eerst gebouwen gerenoveerd. Maar op het terrein staan tientallen gebouwen die in slechte staat zijn of waren en inmiddels gerestaureerd zijn of worden. In en tussen de 50 monumenten, het 'explosievenbos', de bunkers en schietbanen hebben zich tientallen creatieve ondernemers, bijzondere horeca en verrassende evenementen gevestigd.
In 2014 werd het terrein geopend voor het publiek. Sindsdien is een steeds groter gebied te bezoeken.
In 2018 is het Hembrugterrein door het Rijk verkocht aan een projectontwikkelaar. Hij gaat op het Hembrugterrein 1.000 woningen bouwen. Ook komen hier bedrijven, winkels en kantoren. Het bos op het terrein wordt in de toekomst geopend voor het publiek. Van de 42 hectare, die het terrein groot is, is 30 hectare aangekocht door de projectontwikkelaar, inclusief de 70 gebouwen die hier staan. Deze oorspronkelijke gebouwen worden behouden en gerestaureerd om in te wonen of te werken. De historie wordt behouden. Oude panden die op instorten stonden zijn gerestaureerd.

Hembrugterrein
Op het Hembrugterrein zijn in de gerestaureerde panden veel innovatieve en creatieve ondernemers gevestigd. Hier kunt hier eten, drinken, winkelen, een museum bezoeken of binnenkijken bij ambachtslieden.

Ook op het terrein is het Hembrug Museum gevestigd. Dit museum vertelt de geschiedenis van het terrein en de fabriek. Het museum is in twee transformatorhuisjes gevestigd. Het museum is dagelijks gratis te bezoeken. U ziet de monumentale gebouwen, objecten, foto's, films, persoonlijke verhalen en documenten uit de Hembrugcollectie die de geschiedenis van Hembrug als het militaire logistieke hart van de Stelling van Amsterdam vertellen. Het is zeker de moeite waard om dit te bekijken. U volgt de tijdslijn en u krijgt meerdere inkijkjes in de fabriek binnen tijdsperiodes die geaccentueerd werden door Oorlog en Vrede. De producten die hier gemaakt werden komen voorbij evenals verschillende soorten munitiehulzen en innovaties op dit gebied. Hembrug stond bekend om haar precisie metaalbewerking machines, zoals draai- en freesbanken.

Yada Yada Market is gevestigd in de oude munitiefabriek. De industriële elementen zijn bij de restauratie behouden gebleven. Hier vindt u marktkraampjes met internationaal eten en drinken, die u zittend aan grote steigerhouten tafels kunt nuttigen. Daarnaast zijn in Yada Yada ook creatieve winkeltjes gevestigd. Het is de moeite waard hier een kijkje te nemen, als u een bezoek brengt aan het Hembrugterrein.

Op het terrein is een rondleiding mogelijk. Een gids vertelt u alles over het Hembrugterrein. Deze rondleidingen zijn maandelijks op zondag om 11.00 uur en 14.00 uur.

Openingstijden
Het Hembrugterrein is van maandag t/m donderdag tussen 07.00 – 19.00 uur geopend.
Op vrijdag is het terrein tussen 07.00 – 22.00 uur geopend.
Op zaterdag en zondag is het Hembrugterrein tussen 07.00 – 21.00 uur geopend.

Bereikbaarheid
Het Hembrugterrein is op verschillende manieren bereikbaar:
• Per auto: via de afslag Zaanstad rijdt u via de Kolkweg, Zaandam Zuid/N516 naar de Provincialeweg S152 en dan neemt u de 3e afslag naar de ingang van het Hembrugterrein. Parkeren op het Hembrugterrein is gratis.
• Met het openbaar vervoer: Met de trein reist u naar het station Zaandam. Vandaar reist u verder met de bus, lijn 65, 67 of 465.
• Met de pont: De Hempont vaart 3x per uur tussen het Hempontplein in Amsterdam en de Hemkade. Ook is er op donderdag t/m zondag een bootverbinding tussen Amsterdam CS en het Hembrugterrein.

Adres
Hembrugterrein
Hemkade 18
1506 PR Zaanstad
Telefoon: 020 - 214 89 52
E-mail:
Website:

Voor meer foto's van het Hembrugterrein in Zaandam, zie: foto’s Hembrugterrein.

 

Volg JTravel op Facebook, Instagram, Twitter, Pinterest en Bloglovin’.

 

Bewaar op Pinterest